Bangkok – een overlevingsgids

De stad van engelen, de grote stad, de woonplaats van de Smaragdgroene Boeddha, de ondoordringbare stad van de god Indra, de grote hoofdstad van de wereld die met negen kostbare edelstenen is begiftigd, de gelukkige stad, rijk aan een enorm Koninklijk Paleis dat de hemelse woonplaats gelijkt waar de gereïncarneerde god regeert, een stad die door Indra is gegeven en die door Vishnukarn is gebouwd.

(Nederlandse vertaling van de officiële naam van Bangkok : Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Ayuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit , vaak afgekort tot ‘Krung Thep’)

Bron : Wikipedia

Toen ik begin Februari voet aan de grond zette op Suvarnabhumi Airport ( internationale code : BKK) had ik geen idee van wat mij te wachten stond. Zoals iedere brave backpacker had ik uiteraard mijn Lonely Planet braaf in mijn  backpack zitten (en er daadwerkelijk zo links en rechts wat in gelezen (je moet toch wat als je in totaal zo’n 20 uur onderweg bent) maar als je nog nooit eerder in Azië en Thailand specifiek geweest bent is er helemaal niets dat je kan voorbereiden op de schok die je te wachten staat in deze stad. Daar sta je dan, helemaal kapot van de jetlag en het slaapgebrek (hoe de FUCK kunnen mensen slapen in een vliegtuig?!?) en geen idee wat te doen. De paspoortcontrole en het verkrijgen van je visum gaat allemaal nog wel op de automatische piloot, je vult al in het vliegtuig je arrival/departure kaart in en levert die bij de douane in. Vervolgens wordt er een foto van je genomen en niet de beambte je vertrekkaart netjes in je paspoort, waarna je kan doorlopen naar de bagageband. Vergis je niet, dit is een groot vliegveld ; het doet niet onder voor bijvoorbeeld Schiphol (en dat houdt dus in dat je je helemaal te pleuris loopt!). Na het oppikken van je bagage loop je richting uitgang en negeer je alle vriendelijke Thaise mannen en vrouwen die je aanspreken en vragen waar je naar toe gaat. Je loopt naar buiten en zoekt de rij met wachtende passagiers op die voor een 3tal door Thai bemande desks staan, sluit aan en wacht netjes op je beurt. Vervolgens laat geef je aan de medewerk(st)er achter de desk het adres van je hotel/guesthouse op en loop je naar de taxi-meter die je toegewezen krijgt, waarna je instapt en geniet van de rit. BAM! Eerste 600 Baht (gemiddeld) die je hebt weten te besparen.

Bangkok is een Urban Jungle, en hoewel ik het na mijn eerste kennismaking meteen met deze stad gehad had ben ik blij dat ik bij mijn hernieuwde kennismaking op mijn eerdere ‘veroordeling’ ben teruggekomen, want ondanks de smog, de tuktuks, de algemene verkeerschaos en drukte is het alsnog een prachtige wereldstad om op je gemak te verkennen. Het is echter géén stad voor beginners, de stad is (gezien de staat van de gemiddelde stoep in Bangkok) letterlijk en figuurlijk bezaait met valkuilen. De stad (en je vakantie in het algemeen) zal echter een stuk aangenamer zijn als je in staat bent om je aan de volgende overlevingstips te houden :

1/. Neem geen TukTuk. Nooit.

Dit komt misschien een beetje vreemd over, aangezien deze voertuigen voor veel toeristen net zozeer bij Bangkok (of zelfs Azië in het algemeen) horen als de Noodlesoup, de eetkarretjes naast de weg en Wat Phra Kaew. Eerlijkheid gebied mij om te zeggen dat een TukTuk in de veiligheids versus snelheid verhouding wel erg goed scored. De kans dat je echter een eerlijke TukTukdriver ontmoet acht ik echter vrij klein, en dan doel ik niet eens op de vriendelijk glimlachende oudere Thai die zonder blikken of blozen een ritprijs noemt die 10x hoger ligt dan wat redelijk is. Als je daar intrapt ben je namelijk of naïef en slecht geïnformeerd of gewoon dom. Voor de duidelijkheid, een gemiddelde TukTuk rit in Bangkok zou je ongeveer 30-50 Baht kosten. De Thai zelf betalen minder dan dat. De gemiddelde eerste ritprijs de die driver zal noemen begint tussen de 400-500 baht. Veel toeristen zijn apetrots dat ze met ‘hard afdingen’ dit teruggebracht krijgen tot 150-20 Baht, maar die worden dus alsnog gruwelijk afgezet. Aan de andere kant, 400 baht is ongeveer tien euro. Al eens gebruik gemaakt van een taxi of het OV in Amsterdam? Juist ja. Het afzetten zit dus vooral in het enorme prijsverschil tussen wat wij, ‘rijke’ europeanen normaal gesproken hanteren en de veel lagere prijzen die in Thailand gelden. Om een referentiekader te geven : het gemiddelde salaris in Thailand ligt onder de 10.000 baht (ruwweg 250 euro) ; de prijzen zijn er navenant.

De echte reden om geen TukTuk te nemen heeft te maken met de eindeloze voorraad aan scams die de driver over je uitstort onderweg naar je eerste bestemming. De gemiddelde lezer die dit leest zal nu bij zichzelf denken : “Daar zou ik nooit intrappen”. Dan heb ik slecht nieuws voor je, ook jij gaat voor de bijl. Je hebt geen idee hoe vasthoudend, geslepen en overtuigend de gemiddelde TukTuk driver gemiddeld genomen is. Echt niet. Ik acht de kans ontzettend groot dat je tijdens je stadstoer de volgende ‘bezienswaardigheden’ door je strot geduwd krijgt:

  • één of meerdere kleermakers die je het eerste pak al aangemeten hebben voordat je goed en wel de deur binnengelopen bent, nadat de TukTuk driver je daar gedropt heeft met de mededeling dat hij alleen op deze manier voor zijn benzine kan betalen. Dit alles al buigend en glimlachend, met de verzekering dat je alleen maar even een minuutje naar binnen hoeft en écht niets hoeft te kopen
  • een vage steiger met wat longtail boats en de mogelijkheid om een canaltour (klinkt bekend voor de gemiddelde Amsterdammer gok ik zo) te maken. Een uur lang! Voor maar 2000 baht! Wederom een gesprek waarin de vriendelijke dame achter de desk al bezig is om je kaartje uit te schrijven voordat je in staat bent om te bedenken dat 2000 baht gewoon 50 euro is, een totaal geschift bedrag voor Thaise begrippen. Tijdens deze rondvaart kom je zonder enige twijfel ook nog ‘toevallig’ langs een aantal passerende drijvende winkels (die allemaal in de scammersring zitten die begon bij je vriendelijke TukTuk driver) die behalve souvenirs ook nog eten en drinken aan boord hebben. Uiteraard bied je op suggestie van de verkoper je schipper ook nog een biertje aan van maar 250 baht (een halve liter Chang in fles kost 90 maximaal), je wil immers niet de gierige (rijke) toerist uithangen, toch? Als je dan terugkomt bij de steiger en naar de TukTuk wil lopen die je hier gebracht heeft kom je erachter dat die verdwenen is, ondanks de belofte van de driver dat hij op je zou wachten, en ondanks het feit dat je hem nog niet betaald hebt. Hint : hij heeft al meer comissie uit je weten te schudden dan de genoemde ritprijs waard is… Geheel toevallig staat er dan een lege TukTuk met een andere , wederom erg vriendelijke en glimlachende Thaise driver die je aanspreekt en een ‘schappelijke’ ritprijs noemt.
  • een tempel die geheel toevallig ‘gesloten’ is, maar “deze andere tempel is eigenlijk toch veel mooier” (vaak de niet bestaande ‘lucky buddha temple’)..de handige TukTukdriver zet je netjes neer voor het kraampje met de toegangskaartjes, 100 baht. Hint : Tempels vragen geen toegangsgeld. Nooit. Er zijn geen tickets…
  • een boekingskantoor waar je guesthouses kan boeken over het hele land. 800 baht per nacht (20 euro) klinkt helemaal niet slecht voor een eigen bungalow met airco? Hint : totdat je ter plekke bent en dan erachter komt dat de guesthouse maar 500 baht (12,50) vraagt..
  • GoGo bars met pingpong shows. Hint : die knappe vrouw is waarschijnlijk een man!

2/. Taxi-meter voor alles waarbij je niet langs de knelpunten in de binnenstad hoeft

Wij Europeanen denken aan de taxi als een relatief duur (luxe) vervoersmiddel. In Thailand is dat relatief, het starttarief is 35 Baht (0,90 euro). De Taxi-meter voertuigen zijn makkelijk te herkennen, relatief luxe, goedkoop en (het allerbelangrijkste!) je zal niet lastig gevallen worden door scammers. een gemiddelde rit hoeft niet meer te kosten dan 150 baht (nog geen drie euro). Dit is niet echt een optie in het centrum aangezien je dan echt belachelijk lang vast kan staan in het verkeer. Om dat te doen is er echter sinds 1999 een geschenk van de goden :

3/. BTS / Metro voor alles waarbij je wél langs de knelpunten moet

Ik geef toe, het blijft een uitdaging in een land waar je de taal niet spreekt (laat staan kan lezen), maar de BTS Skytrain en de metro maken reizen in Bangkok een stuk eenvoudiger dan iedere andere methode. Je koopt een kaartje in de automaat (maximum voor de BTS is 45 baht), kijkt waar je in moet stappen en zorgt dat je na het instappen dicht bij de deur terechtkomt zodat je kan checken over hoeveel stations je er weer uit moet. Vanaf dan is het genieten van de ietwat overdreven airco die ervoor zorgt dat het in de wagons 23 graden is tov de 35 buiten) en het uitzicht over Bangkok stad totdat je op de plaats van bestemming bent. Tel de stations gewoon ondanks de sexy vrouwenstem die je in Thais-Engels vertelt op welk station je bent, de kans dat je het verstaat is nihil.

4/. Regel een goede slaapplaats voordat je in Thailand aangekomen bent

Ja, vaak kan je ter plekke een betere prijs krijgen, en in de Lonely Planet staan tientallen hostels, gueshouses en hotels. Toch is het laatste wat je wil doen als je helemaal kapot van de vliegreis en de jetlag op je benen staat te tollen een plek zoeken waar je kan crashen. Als je samen met je ticket een hotel neemt voor 2 nachten valt de prijs heel erg mee, ik was voor heen/terugvlucht + 2 nachten 4 sterrenhotel 832,- kwijt. Ik heb zelf geslapenin het windsor suites hotel (niet onaardig maar redelijk duur, 1700 baht/nacht), het Bangkok Centre hotel (belachelijk duur, en ze durven voor een fles water 157 baht te vragen waar je in de winkel 20 baht kwijt bent – 1800 baht /nacht) en mijn persoonlijke favoriet was Te Cottage hotel ( ongeveer 1025 baht / nacht en behoorlijk luxe). Deze laatste ligt wel buiten het centrum van Bangkok, in de buurt van het vliegveld. Maar punt 3 lost dat probleem voor 45 baht + 80 baht aan taxi kosten op. Reistijd : half uur in totaal.

5/. Negeer die goed geklede, uitstekend engels sprekende man

die toevallig een oom/broer/neefje heeft die jarenlang aan de universiteit van (insert hoofdstad van het land waar je zegt vanaf te komen here) gestudeerd heeft. Vaak weet hij toevallig dat de tempel/bezienswaardigheid waar je naar op weg bent vandaag gesloten is wegens een feestdag/bezoek van de koning. Vanaf daar : lees het stuk over de TukTuk drivers.

6/. Een glimlach heeft in Thailand oneindig veel meer subtiele (bij)betekenissen dan in West Europa

De Thai hebben (terecht) de naam een erg vriendelijk, open en warm volk te zijn. Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat dit klopt. De cultuurshock zit voornamelijk verborgen in het feit dat een Thai fundementeel anders tegen sociale interacties aankijkt dan de gemiddelde westerling. Uiteraard zijn er uitzonderingen op deze regel, en lijkt de jongere generatie zich ietwat meer te conformeren aan de westerse manieren van sociale interactie. Dat gezegd hebbende, de gemiddelde Thai die je zal ontmoeten is maar in twee dingen geïnteresseert : je afkomst en je geld. Dit gaat net zozeer op voor de wel als voor de niet scammers. Voor een gemiddelde Thai zegt je salaris namelijk ook iets over je positie in de sociale hiearchie, en zijn/haar cultuur is een groepscultuur waarin het bepalen van de sociale status en groep waartoe je behoort erg belangrijk is. Verder is het voorkomen van gezichtsverlies voor zowel de Thai zelf als voor jou als farang van groot belang. Het glimlachen is daar een sterk wapen in, maar deze kan (zo heb ik mij laten vertellen) tot aan 13 verschillende betekenissen hebben. Vooral dat voorkomen van gezichtsverlies is belangrijk om in je achterhoofd te houden, blijf altijd rustig en verhef nooit je stem (dit is een ernstige belediging en je zet je zelf ook nog eens redelijk voor paal als zijnde iemand zonder de noodzakelijke zelfbeheersing). Dit wordt niet makkelijker gemaakt door de  (voor ons westerlingen) irritante neiging om niet rechtstreeks ‘nee’ te willen zeggen (of toegeven dat ze niet kunnen helpen) van de Thai. Ook ik ben tijdens mijn eerste dagen een aantal keren volstrekt de verkeerde kant op gestuurd door een welwillende Thai die mij gewoonweg niet begreep en daarom maar ‘yes yes’ riep terwijl hij de kant opwees die ik had aangewezen terwijl ik hem vroeg of dat de goede richting was. Je bent echter in een land waar de culturele normen anders zijn dan in je thuisland, en je hebt twee opties :

  • je aanpassen en genieten van je tijd in Thailand
  • jezelf aanstellen als een lompe hork, je ergeren en mensen tegen je in het harnas jagen

De mensen die wél redelijk engels spreken en het in ieder geval begrijpen als ze een straatnaam in het ‘reguliere’ alfabet zien zijn er over het algemeen makkelijk uit te halen. Vaak zijn het studenten of werken ze in de dienstverlening (ticket boots van de BTS, serveersters, baliemedewerkers van hotels etc). Op hun aanwijzingen kan je meestal wel vertrouwen, en voor de rest heb je je kaart en je Lonely Planet. Toch?

7/. Zorg voor een kaart en een goede gids op papier

Ja, ook ik heb er een grafhekel aan om als een standaard backpacker rond te lopen met mijn lonely planet. Feit is, dat in een stad als Bangkok een Lonely Planet guide (of één van de alternatieven zoals de Rough Guide of de Eyewitness Travel Guide ) onmisbaar is, zolang je in de grotere steden ( Bangkok / Chiang Mai) maar niet verwacht dat één van de genoemde hostels of guesthouses nog plaats heeft. Iedere backpacker gaat er namelijk langs.. Voor bezienswaardigheden, restaurants en een idee van waar je bent en waar je eventueel naar toe wil + een overzicht van hoe en waar je uit Bangkok weg kan komen zijn deze guides echter onontbeerlijk. En ook jij gaat op een punt komen waarop de accu van je hippe iphone of tablet leeg is en je dus toch echt een guide nodig hebt, geloof mij maar op mijn woord. Je leert er ook snel van wat ongeveer de gemiddelde prijs van slaapplek zou moeten zijn aangezien die van buurt tot buurt (en stad tot stad uiteraard) sterk kan verschillen.

Ook als je de Skytrain, Metro of Airportlink neemt is een kaart of guide echt onmisbaar en maakt je leven een stuk aangenamer.

8/. Weet wat je eet

Ik ga niet prediken tegen het kopen bij de stalletjes naast de weg, aangezien er soms ook echt subliem voedsel verkocht wordt voor een belachelijk lage prijs. Toch zou ik je willen adviseren om na aankomst in Thailand de eerste paar dagen rustig aan te doen met eten en met zorg je restaurants uit te zoeken. Je lichaam heeft het al zwaar te verduren door de plotselinge klimaatwissel en de jetlag, en ziek worden is echt iets wat je niet kan gebruiken in deze fase. Zoek goed lopende restaurants uit met een hoge aan- en afloop, en kies voor de wat traditionelere maaltijden ondanks dat dit je echt als een toerist laat voelen. Je hebt nog tijd genoeg om je ingewanden te terroriseren met de Tom Yum en alle andere hot en spicy maaltijden, en de kans op één of meerdere dagen diaree tijdens je reis door Thailand is behoorlijk groot . Stel het onvermijdelijke dus nog even uit en doe rustig aan met eten, genoeg restaurants die ook buitenlandse maaltijden serveren. Als je veel frisdranken drinkt : vraag of ze het ijs weglaten en drink wat sneller je drankje leeg. Ik wil niet beweren dat het ijs met kraanwater gemaakt is, maar veel ijs en (letterlijk) ijskoude dranken zijn sowieso al een aanslag op je maag.

9/. Een fles water, altijd en overal

Voor de Thai is water zowel in spiritueel als in fysiek opzicht ontzettend belangrijk. Dit zou voor jou ook moeten gelden (het fysieke deel tenminste). Zorg dat je altijd, en overal waar je naar toe gaat een flesje drinkwater bij je hebt. Gemiddeld zou je zo’n 3 liter per dag moeten drinken, en het is het beste om de hele dag door kleine beetjes te blijven drinken. Koop alleen flesjes met een duidelijk zichtbaar plastic seal over de dop als je water op straat koopt, wat niet echt nodig is omdat je om de 150 meter toch wel een 7 – 11 of een Tesco tegenkomt. Drink het water bij voorkeur niet ijskoud in één keer op (zie punt 9) , ook handiger in verband met het geleidelijk oplopen van de spanning in je blaas in tegenstelling tot het gevreesde ‘ik moet NU’ moment.

10. Het is allemaal een kwestie van perceptie, weetjewel

Blijf relaxed, laat je niet op de kast jagen en leer van de Thai. Ondanks alle scams en het feit dat sommigen je echt alleen lijken te zien als een wandelende geldboom vormen de Thai als groep een warme, vriendelijke bevolking die het beste met je voor hebben en het geweldig vinden dat je interesse toont in de cultuur en geschiedenis van hun land. Wen er echter snel aan dat afspraak = afspraak een nogal rekbaar begrip is,  vertek- en aankomsttijden voor al het bus- en treinvervoer naar andere steden bij benadering zijn en dat Thai het graag rustig aan doen. Ga mee met de stroom, besef je dat je tijd genoeg hebt en dat bijvoorbeeld een forse vertraging je tijd geeft om nog even wat rond te kijken en/of een restaurantje aan te doen of een boek te lezen, wat foto’s te maken of whatever. Met temperaturen tussen de 35-40 graden Celcius kan je het sowieso maar beter rustig aan doen, en de westerse neiging tot doen-doen-doen werkt je alleen maar tegen. Geniet! Je bent in Thailand! (en je staat waarschijnlijk op het punt om Bangkok te verlaten!)